2025 Complete Guide: Agent2Agent (A2A) Protocol - The New Standard for AI Agent Collaboration

🎯 Kernpunten (TL;DR)
- A2A Protocol: Eerste open standaard speciaal ontworpen voor communicatie tussen AI-agenten, dat samenwerkingsproblemen tussen AI-agenten van verschillende organisaties oplost
- Kernwaarde: Stelt gespecialiseerde AI-agenten in staat om naadloos samen te werken aan complexe taken door gestandaardiseerde communicatieprotocollen
- Technische Basis: Gebaseerd op JSON-RPC 2.0 en HTTP(S), ondersteunt enterprise-level functies zoals streaming en push-notificaties
- Complementaire Relatie met MCP: A2A richt zich op agent-tot-agent samenwerking, MCP op tool-integratie, samen een compleet agent-ecosysteem opbouwend
Inhoudsopgave
- Wat is het A2A-Protocol?
- Kernconcepten van het A2A-Protocol
- A2A vs MCP Protocol Vergelijking
- Agent Discovery Mechanisme
- Echte Toepassingsscenario's
- Technische Implementatiegids
- Veelgestelde Vragen
- Samenvatting en Actieaanbevelingen
- Snelstart Voorbeelden
- Python Implementatievoorbeelden
- JavaScript/TypeScript Voorbeelden
- Java Implementatievoorbeelden
- Framework Integratievoorbeelden
- Protocol Integratievoorbeelden
- Ontwikkelingstools en SDKs
- Technische Specificaties en Best Practices
- Ecosysteem en Bronnen
- Protocolvergelijking en -analyse
Wat is het A2A-Protocol?
Agent2Agent (A2A) Protocol is een open standaard speciaal ontworpen om een fundamenteel probleem in het AI-agent ecosysteem op te lossen: Hoe kunnen AI-agenten van verschillende teams, met verschillende technologieën, en uit verschillende organisaties effectief communiceren en samenwerken?
Opgelost Fundamenteel Probleem
Stel je voor dat een gebruiker zijn hoofd-AI-assistent vraagt om een internationale reis te plannen. Deze ene aanvraag zou de coördinatie van de mogelijkheden van meerdere gespecialiseerde agenten kunnen vereisen:
- Flight Booking Agent - Verwerking van vluchtzoekopdrachten en boekingen
- Hotel Booking Agent - Beheer van accommodatieregelingen
- Local Tourism Agent - Verstrekking van toerisme-aanbevelingen en boekingen
- Financial Services Agent - Verwerking van valutaomrekening en reisadvies
💡 Fundamenteel Inzicht
Zonder een universeel communicatieprotocol zou de integratie van deze diverse agenten een grote hoeveelheid aangepaste punt-tot-punt oplossingen vereisen, waardoor het systeem moeilijk uitbreidbaar, onderhoudbaar en schaalbaar wordt.
De 5 Pijlers van de A2A-Oplossing
Functie | Beschrijving | Technische Implementatie |
---|---|---|
Uniform Overdrachtsformaat | JSON-RPC 2.0 over HTTP(S) | Gestandaardiseerde berichtstructuur en -overdracht |
Agent Discovery | Agent Cards mechanisme | Advertentie en ontdekking van agent-mogelijkheden |
Task Management Workflow | Ondersteuning voor langdurige taken | Multi-turn interactie en statusbeheer |
Multimodale Data Ondersteuning | Tekst, bestanden, gestructureerde data | Rich media content uitwisseling |
Enterprise-Level Beveiliging | Asynchrone verwerking, authenticatie en autorisatie | Productieomgeving klaar |
Kernconcepten van het A2A-Protocol
Hoofddeelnemers
graph LR
A[User] --> B[A2A Client<br/>Client Agent]
B --> C[A2A Server<br/>Remote Agent]
C --> D[Task Execution Results]
D --> B
B --> A
- User: Eindgebruiker of automatiseringsdienst die het verzoek initieert
- A2A Client: Applicatie of agent die verzoeken doet aan externe agenten namens de gebruiker
- A2A Server: AI-agent of agentensysteem dat A2A-protocol HTTP-endpoints implementeert
Basis Communicatie-elementen
1. Agent Card
📋 Definitie
JSON-metadatadocument dat gewoonlijk vindbaar is op een bekende URL (zoals
/.well-known/agent.json
), dat de volledige informatie van een A2A-server beschrijft.
Inhoud opgenomen in de Agent Card:
- Agent-identiteit (naam, beschrijving)
- Server endpoint URL en versie
- Ondersteunde A2A-functies (streaming, push-notificaties)
- Lijst van specifieke vaardigheden
- Authenticatievereisten
2. Task
graph TD
A[submitted] --> B[working]
B --> C[input-required]
C --> B
B --> D[completed]
B --> E[failed]
- Elke taak heeft een unieke, door de agent gedefinieerde ID
- Taken zijn stateful en kunnen meerdere berichtuitwisselingen omvatten
- Ondersteuning voor complexe, langdurige operaties
3. Message
- Rolonderscheid:
"user"
(verzonden door client) of"agent"
(verzonden door server) - Inhoudsdrager: Bevat een of meer Part-objecten
- Unieke Identificatie: Elke bericht heeft een door de afzender gedefinieerde messageId
4. Part (Inhoudsdeel)
Part Type | Doel | Voorbeelden |
---|---|---|
TextPart | Platte tekst inhoud | Instructies, vragen, antwoorden |
FilePart | Bestandsoverdracht | Documenten, afbeeldingen, databestanden |
DataPart | Gestructureerde data | JSON-formulieren, parameters, machine-leesbare informatie |
5. Artifact
✅ Best Practice
Agenten zouden Artifact-objecten moeten gebruiken om gegenereerde uitvoerresultaten terug te geven aan de client wanneer de taak de voltooide status bereikt.
Vergelijking van Interactiemechanismen
Mechanisme | Gebruikscase | Technische Implementatie | Voor-/Nadelen |
---|---|---|---|
Request/Response | Eenvoudige verzoeken, snelle taken | HTTP-verzoek + polling | Eenvoudig maar inefficiënt |
Streaming | Real-time updates, incrementele resultaten | Server-Sent Events | Goede real-time prestaties, persistente verbinding vereist |
Push Notifications | Langdurige taken, asynchrone verwerking | Webhook callbacks | Geschikt voor langdurige taken, complexe implementatie |
A2A vs MCP Protocol Vergelijking
Protocol Positioneringsverschil
🎯 Fundamenteel Verschil
MCP richt zich op tool-verbinding, A2A op agent-samenwerking - Ze vullen elkaar aan, concurreren niet.
Vergelijkingsdimensie | A2A Protocol | MCP Protocol |
---|---|---|
Hoofddoel | Peer-to-peer AI-agent samenwerking | AI-model naar tool/resource verbinding |
Interactiekenmerken | Stateful, multi-turn dialoog, onderhandeling | Stateless, eenmalige oproep, transactioneel |
Toepassingsscenario's | Agent-delegatie, collaboratief projectbeheer | Functie-oproepen, API-verzoeken, data-ophaling |
Complexiteit | Ondersteuning voor complexe en dynamische interacties | Gestructureerde en voorspelbare in-/uitvoer |
Echt Voorbeeld: Auto Reparatiewerkplaats
graph TB
A[Customer] -->|A2A Protocol| B[Manager Agent]
B -->|A2A Protocol| C[Mechanic Agent]
C -->|MCP Protocol| D[Vehicle Diagnostic Scanner]
C -->|MCP Protocol| E[Repair Manual Database]
C -->|MCP Protocol| F[Lift Platform]
C -->|A2A Protocol| G[Parts Supplier Agent]
Scenario Analyse:
- Klantinteractie (A2A): Klant diagnosticeert probleem door multi-turn dialoog met manager-agent
- Intern Tool Gebruik (MCP): Monteur-agent gebruikt MCP voor gespecialiseerde tools
- Leverancier Samenwerking (A2A): Monteur-agent onderhandelt over onderdelen inkoop met leverancier-agent
Agent Discovery Mechanisme
1. Standaard URI Discovery
📍 Aanbevolen Pad
https://{agent-server-domain}/.well-known/agent.json
Implementatiestappen:
- Client-agent leert potentiële A2A-server domeinen
- Stuurt HTTP GET-verzoek naar standaardpad
- Server retourneert JSON Agent Card-respons
Voordelen: Eenvoudig, gestandaardiseerd, ondersteunt automatische ontdekking
2. Gecureerde Registry (Directory-Style Discovery)
graph TD
A[Agent Registration] --> B[Central Registry]
C[Client Query] --> B
B --> D[Matching Agent Cards]
D --> C
Gebruikscases:
- Bedrijfsomgevingen
- Gespecialiseerde markten
- Specifieke ecosystemen
Voordelen:
- Centraal beheer en governance
- Mogelijkheid-gebaseerde ontdekking
- Toegangscontrole en vertrouwensmechanismen
3. Directe Configuratie/Private Discovery
Toepasselijke Situaties:
- Nauw gekoppelde systemen
- Private agenten
- Ontwikkelings-/testomgevingen
Echte Toepassingsscenario's
Scenario 1: Internationale Reisplanning
sequenceDiagram
participant U as User
participant PA as Primary Assistant
participant FA as Flight Agent
participant HA as Hotel Agent
participant TA as Tourism Agent
U->>PA: Plan 5-daagse Tokyo reis
PA->>FA: Vraag vluchtopties op
FA-->>PA: Retourneer vluchtvoorstellen
PA->>HA: Hotelboeking
HA-->>PA: Accommodatiebevestiging
PA->>TA: Lokale activiteiten regelen
TA-->>PA: Reisroute aanbevelen
PA-->>U: Volledig reisplan
Scenario 2: Bedrijfs Klantenservice Samenwerking
Multi-Agent Samenwerkingsflow:
- Frontline Customer Service Agent - Verwerking van algemene problemen
- Technical Specialist Agent - Oplossing van technische problemen
- Billing Processing Agent - Verwerking van financiële problemen
- Escalation Management Agent - Verwerking van klachten en speciale situaties
⚠️ Belangrijke Opmerking
Agent-samenwerking vereist het onderhouden van volledige gebruikerscontext om servicecontinuïteit en consistentie te waarborgen.
Technische Implementatiegids
Agent Card Voorbeeldstructuur
{
"name": "Smart Travel Assistant",
"description": "Professional travel planning and booking service",
"provider": "TravelTech Inc.",
"url": "https://api.travelagent.com/a2a",
"version": "1.0.0",
"capabilities": ["streaming", "pushNotifications"],
"authentication": {
"schemes": ["Bearer"]
},
"skills": [
{
"id": "flight-booking",
"name": "Flight Booking",
"description": "Search and book international flights",
"inputModes": ["text", "data"],
"outputModes": ["text", "data"]
}
]
}
Beveiligings Best Practices
Beveiligingslaag | Implementatieaanbevelingen | Technische Oplossingen |
---|---|---|
Authenticatie | Standaard web-authenticatie gebruiken | OAuth 2.0, API-sleutels |
Autorisatie | Rol-gebaseerde toegangscontrole | JWT-tokens, permissiematrix |
Overdrachtsbeveiliging | HTTPS afdwingen | TLS 1.2+, certificaatverificatie |
Netwerkisolatie | Toegangsbereiken beperken | VPC, IP-whitelist |
Ontwikkelingsintegratiestappen
- Agent Card Ontwerp - Agent-mogelijkheden en interfaces definiëren
- A2A Endpoint Implementatie - Gebaseerd op JSON-RPC 2.0 specificatie
- Discovery Mechanisme Configuratie - Geschikte discovery-strategie kiezen
- Authenticatiesysteem Integratie - Veilige toegangscontrole implementeren
- Interoperabiliteitstest - Samenwerking met andere agenten verifiëren
🤔 Veelgestelde Vragen
V: Wat is het fundamentele verschil tussen het A2A-protocol en bestaande API's?
A: A2A is speciaal ontworpen voor peer-to-peer samenwerking tussen agenten, ondersteunt stateful, multi-turn interacties en complexe taakbeheer. Terwijl traditionele API's hoofdzakelijk voor eenvoudige functie-oproepen zijn. A2A-agenten kunnen redeneren, plannen en onderhandelen uitvoeren, wat niet door gewone API's kan worden geleverd.
V: Hoe kies je tussen A2A- en MCP-protocollen?
A:
- Kies A2A: Voor scenario's die agent-samenwerking, multi-turn dialoog, statusbeheer vereisen
- Kies MCP: Voor scenario's die tool-oproepen, database-queries, specifieke functie-uitvoering vereisen
- Combineer beide: De meeste complexe applicaties hebben beide protocollen tegelijkertijd nodig
V: Hoe is de prestatie van het A2A-protocol? Ondersteunt het grootschalige implementatie?
A: A2A is gebaseerd op volwassen HTTP- en JSON-RPC-standaarden en heeft goede schaalbaarheid. Door streaming- en push-notificatiemechanismen kan het langdurige taken efficiënt verwerken. Enterprise-functies zoals authenticatie, monitoring en tracing hebben gestandaardiseerde ondersteuning.
V: Hoe wordt beveiliging in agent-samenwerking gewaarborgd?
A: A2A neemt standaard web-beveiligingspraktijken over:
- HTTP(S) versleutelde overdracht
- Standaard authenticatieschema's (OAuth 2.0, Bearer Token)
- Agent Card toegangscontrole
- Netwerklaag isolatie en monitoring
V: Ondersteunt het A2A-protocol offline of disconnect scenario's?
A: A2A ondersteunt native asynchrone operaties en kan scenario's hanteren waar agenten of gebruikers niet continu online zijn door het push-notificatiemechanisme. Langdurige taken kunnen doorgaan met uitvoering na netwerkherste.
Samenvatting en Actieaanbevelingen
Kernwaarde Samenvatting
Het A2A-protocol vertegenwoordigt een belangrijke mijlpaal in de ontwikkeling van het AI-agent ecosysteem, lost het standaardisatieprobleem van agent-samenwerking op en legt de basis voor het bouwen van krachtigere en flexibelere AI-applicaties.
Onmiddellijke Actieaanbevelingen
- Bestaande Systeembeoordeling - Bedrijfsprocessen identificeren die kunnen worden verbeterd door agent-samenwerking
- Pilot Scenario Selectie - Beginnen met eenvoudige agent-samenwerking implementatie
- Technische Voorbereiding - JSON-RPC 2.0 en gerelateerde web-standaarden leren
- Community Deelname - A2A-protocol community-ontwikkeling en best practice sharing volgen
🚀 Toekomstperspectief
Naarmate AI-agent mogelijkheden blijven verbeteren, zal het A2A-protocol een belangrijke infrastructuur worden voor het bouwen van een collaboratief AI-ecosysteem, AI-applicaties naar een complexere en intelligentere richting duwend.
Gerelateerde Bronnen
- Officiële A2A-Protocol Specificatie
- Officiële MCP-Protocol Documentatie
- Agent Card Ontwerp Gids
- Enterprise Implementatie Best Practices
Deze gids is gebaseerd op de officiële A2A-protocol documentatie en wordt continu bijgewerkt om de nieuwste protocolontwikkelingen en best practices weer te geven.
🚀 Snelstart Voorbeelden
Basis Voorbeelden
- A2A Samples: Hello World Agent (28 mei 2025)
- Volledige gids voor het bouwen van een Hello World-agent met de A2A Python SDK
- Bevat gedetailleerde omgevingsinstelling en testprocedures
Valutaomrekening Agent
- CurrencyAgent Implementatie met A2A Python SDK (21 mei 2025)
- Stap-voor-stap gids voor het bouwen van een valutaomrekening-agent
- Integratie met OpenRouter AI-service
🐍 Python Implementatievoorbeelden
GitHub Integratie
- A2A Python Sample: Github Agent (16 juni 2025)
- GitHub-agent creatie en verbinding met a2a-python
- Implementatie van code repository informatie-query functionaliteit
Reisplanning Assistent
- A2A Sample: Travel Planner OpenRouter (6 juni 2025)
- Reisplanning-agent implementatie met OpenRouter integratie
- Gebouwd met a2a Python SDK
Bestand Chat Workflow
- LlamaIndex File Chat Workflow with A2A Protocol (2 juni 2025)
- Bestand chat-agent bouwen met LlamaIndex Workflows
- Ondersteuning voor bestand upload analyse, multi-turn dialoog, real-time streaming
Python Tutorial Serie
-
Google A2A Python SDK Tutorial (19 mei 2025)
- Uitgebreide gids voor het bouwen van A2A-agenten met Python
- Bevat omgevingsinstelling, agent-implementatie, server-implementatie
-
Python A2A Tutorial 20250513 (13 mei 2025)
- Leer A2A-agent bouwen en interactie met Python
- Behandelt streaming-verwerking en multi-turn dialoog functies
-
Python A2A Tutorial with Source Code (4 mei 2025)
- Praktische gids met volledige broncode
- Integratie met lokaal AI-model Ollama en Langchain
-
Python A2A Tutorial (2 mei 2025)
- Python A2A-server bouwen met google-a2a bibliotheek
- Integratie met Ollama en LangChain
-
Python A2A: Volledige Gids voor Google's Agent2Agent Protocol (14 april 2025)
- Python A2A-protocol beheersen voor interoperabele AI-agenten
- Van basis tot complexe multi-agent workflows
-
Officiële A2A Python SDK Praktische Gids (10 mei 2025)
- Gedetailleerde A2A Python SDK ontwikkelingstutorial
- Bevat workflow-diagrammen en praktische codevoorbeelden
🟨 JavaScript/TypeScript Voorbeelden
Film Informatie Agent
- A2A JS Sample: Movie Agent (16 juni 2025)
- Integratie met TMDB API en OpenRouter AI
- Express.js server implementatie
JavaScript SDK Tutorial
-
Volledige A2A JS SDK Tutorial: Snelstart Gids (9 juni 2025)
- TypeScript type-veilige implementatie
- Express.js server SDK en streaming-verwerking
-
A2A Protocol Ontwikkelingsgids (TypeScript) (11 april 2025)
- A2A-protocol beheersen met TypeScript
- Krachtig agent-communicatiesysteem bouwen
☕ Java Implementatievoorbeelden
- A2A Java Sample (5 juni 2025)
- Multi-module Maven architectuur
- Spring Boot server SDK implementatie
- AI-vertaalservice voorbeeld
🔧 Framework Integratievoorbeelden
ADK Integratie
- A2A Agent Implementatie met ADK: Volledige Ontwikkelingsgids (15 juli 2025)
- A2A intelligent agentsysteem implementatie met Google ADK framework
- Behandelt het volledige ontwikkelingsproces
Onkostenvergoeding Agent
- A2A ADK Expense Reimbursement Agent (10 juli 2025)
- Intelligente onkostenvergoeding-agent gebaseerd op Google ADK en A2A-protocol
- Automatische formulier-aanvullingsinformatie generatie
CrewAI Integratie
- A2A + CrewAI + OpenRouter Grafiek Generatie Agent Tutorial (25 juni 2025)
- Grafiek generatie-agent bouwen met OpenRouter, CrewAI, A2A-protocol
- End-to-end agent ontwikkelingstutorial
LangGraph Integratie
- A2A Valuta Agent Bouwen met LangGraph (13 mei 2025)
- Valuta-agent bouwen met LangGraph en Google Gemini model
- Gedetailleerde component- en dataflow uitleg
🔗 Protocol Integratievoorbeelden
MCP Protocol Integratie
-
A2A MCP AG2 Intelligent Agent Voorbeeld (2 juli 2025)
- A2A-protocol intelligente agent gebouwd met AG2 framework
- Integratie met MCP-protocol en YouTube ondertitel verwerkingsfunctionaliteit
-
A2A MCP Integration (4 juni 2025)
- Stap-voor-stap gids voor A2A en MCP integratie
- AI-agenten bouwen met Python SDK en OpenRouter
🛠️ Ontwikkelingstools en SDKs
.NET SDK
- Volledige A2A .NET SDK Documentatie (3 juli 2025)
- .NET bibliotheek die Google A2A Protocol v0.2.1 implementeert
- Geschikt voor ASP.NET Core applicaties
Debugging Tools
-
A2A Inspector: Agent2Agent Communicatie Debugging Details (18 juni 2025)
- Krachtige web debugging tool
- Real-time agent kaarten en JSON-RPC communicatie inspectie
-
A2A Protocol Validator Gebruiken om Domain A2A Protocol Ondersteuning te Verifiëren (3 juni 2025)
- A2A-protocol validatie met A2A Protocol Validator
- AgentCard visualisatie voor eenvoudige debugging
📚 Technische Specificaties en Best Practices
Protocol Specificaties
- A2A Protocol Specificatie (Python) (16 juli 2025)
- Uitgebreide Python implementatie specificatiegids
- Behandelt kernfuncties inclusief agent kaarten, messaging, taakbeheer
Voorbeelden en Methoden
- A2A Voorbeeldmethoden en JSON Responsen (12 april 2025)
- Gedetailleerde gids die A2A-protocol hoofdmethoden presenteert
- Bevat praktische JSON-voorbeelden
Protocol Begrip
- A2A Protocol Begrijpen: Volledige Gids (10 april 2025)
- Uitgebreide gids voor het begrijpen van het A2A-protocol
- Kernconcepten en voordelen van AI-agent interoperabiliteit
🌟 Ecosysteem en Bronnen
Implementatieverzameling
- A2A Implementations (2 mei 2025)
- Verschillende open-source A2A-protocol implementaties verkennen
- Bevat Java, TypeScript, Go, Rust, Python, enz.
Bronnendirectory
- Awesome A2A Directory (19 april 2025)
- Volledig Google A2A-protocol ecosysteem verkennen
- Bevat officiële documentatie, community implementaties, voorbeeldprojecten, integratiegidsen
📊 Protocolvergelijking en -analyse
Protocol Vergelijkingen
-
A2A vs MCP vs ACP Protocol Vergelijkingsanalyserapport (5 juli 2025)
- Gedetailleerde vergelijkingsanalyse van A2A en ACP protocollen
- Cross-platform interoperabiliteit vs lokale edge autonomie
-
A2A vs MCP vs AG-UI (16 mei 2025)
- Gedetailleerde analyse van AG-UI, MCP, A2A protocollen
- Technische implementatie en toepassingsscenario verkenning
-
A2A vs MCP: Protocolrevolutie in AI Architectuur (10 april 2025)
- Uitgebreide gids voor het begrijpen van A2A protocol vs MCP
-
AI Protocol Analyserapport: A2A, MCP, ACP (9 mei 2025)
- Gedetailleerde analyse van MCP, ACP, A2A protocollen
- Kernfuncties, implementatiekenmerken, beveiligingsfuncties
-
A2A MCP: Winnaar Voorspelling in AI Protocol Evolutie (10 juni 2025)
- Uitgebreide vergelijkingsanalyse van A2A MCP protocollen
- Voorspelling van toekomstige A2A MCP ontwikkeling in interoperabiliteit en schaalbaarheid